«چه» سلوک چریکی!

چند شب پیش بالاخره میان هزارتا کار الکی و بی هدفی که دوروبرم را گرفته بود فیلم  دو قسمتی و چهارو نیم ساعته «چـــــه» ساخته برادر استیون سودبرگ را تا به انتها به تماشا نشستم و در همین جا  و بدون مقدمه پردازی باید بگویم که بدجوری حوس سیگار آنهم از نوع برگ را کرده ام و حیف که کلبه خراباتی ام در کنار شلوغی خانواده است و مجال این نداشتم که هنگام تماشای این بیوگرافی بی بدیل دستی به سیگار برم و به همراه چریک عزیز یعنی همان برادر چگوارا دم و و باز دمی دودی داشته باشم که  البته صد حیف و افسوس!

باور کنید که این فیلم چهار ساعت و نیم زمان داشت و من با این که هر قسمت را در شب جداگانه دیدم باورم نمی شد که چهارساعت بیشتر میهمان روایت برادر سودبرگ از زندگی چریک چگوارا باشم  و اصلا نفهمیده ام کی شروع شد و کی تمام!!!

 راستش بخواهید فیلم مرا بدجوری گرفته است! مخصوصا قسمت اولش که کمی تا قسمتی کولاک بود و تکان دهنده! و شاهد سلوک  دکتر چریکی هستی که سیگار برگ می کشد و انسانیت و اخلاق را به همرزمانش تعلیم می دهد و در میان تق و توق تیر و تفنگ کتاب خواندنش رها نمی شود و بر اساس مرام و سلوکش مردم کوچه بازار را مداوا می کند! و مسلکی را پایه گذاری می کند به نام (چریکیت)!

فیلم با اینکه طولانی است ولی خسته کننده و ایرانی اصلا نیست و تو با فرم و شیوه روایتی که کارگردان لحاظ کرده با قهرمان داستان همراه می شوی و این نکته حائز اهمیت است که با یک فیلم مردانه مواجه هستی و قهرمانش منش مردانه دارد و ناله و شیون نمی کند و بر اساس احساس تصمیم نمی گیرد و به راحتی تمام دستور اعدام همرزمانش که قانون شکنی و ظلم کرده اند را می دهد و خودش به نظاره می ایستد . قهرمان این داستان هرچند که شخصیتی تاریخی و واقعی بوده است اما با شیوه روایت کارگردان که حالتی مستند وار را انتخاب کرده است  و بازی دیدنی  «بنیتیو دل تورو» باور پذیری خاصی دارد.

البته این فیلم در نشان دادن درونیات و ذهن قهرمانش می لنگد و ما در سطح، شاهد این قهرمان و اسطوره آمریکای لاتین هستیم و ای کاش کارگردان به این نکته توجه می کرد و پا را فراتر از روایت تاریخی می گذاشت و به قهرمان فیلمش نزدیکتر می شد تا مثلا اینقدر صحنه اعدام چه و کلا صحنه های پایانی فیلم سرد و بی روح از آب در نمی آمد!

ولی تماشای این فیلم را از دست ندهید و هنگام تماشا به نکته توجه کنید که چرا قهرمانان تاریخی  وقتی در سینمای ما به روایت در می آیند فرق خاصی با سیب زمینی پوره شده ندارند؟! و چرا مثلا ما اگر می خواهیم زندگی یک شهید را روایت کنیم نماز شب خواندن او رادر کودکی و در بغل مادر را نشان می دهیم؟! و به جای نشان دادن یک انسان ، یک فرشته از عرش کبریایی خداوند متعال را نشان می دهیم؟!

مثلا فرض کنید ما بخواهیم فیلمی در مورد یک چریک واقعی که یک تار مویش می ارزد به هزاران چگوارا؛ به نام مصطفی چمران که واقعا و به معنای واقعی کلمه یک مبارز بود، بسازیم چه چیزهایی را نشان می دهیم؟ 

فقط همین را بدانید که اگر ما ذرّه ای در روایت چنین شخصیتهایی موفق بودیم امروز به جای عکس های بزرگ چگوارا در اتاق هم سن و سالهای خودمان عکس مصطفی چمرانها بود!!!

«چه»  ساخته استیون سودبرگ را ببینید و دعا کنید که کمی  خداوند متعال کمی خلاقیت در فیلمسازی به کارگردانان سرزمینمان بدهد و فیلمنامه های ما کمی فیلمنامه باشند  که شهید چمران را برایمان روایت کنند نه ساحت قدسی فرشتگان عرش خداوند متعال را!!